Έπεσε μαύρο (!)

Δευτέρα 25 Μαΐου 2020

Ήταν περίπου έναν μήνα νωρίτερα, όταν ο Αφροαμερικάνος Τζορτζ Φλόιντ έπεφτε νεκρός ξεσηκώνοντας ένα τεράστιο διεθνές κύμα αντιρατσιστικών αντιδράσεων και διαμαρτυριών. Επώνυμοι και ανώνυμοι βομβαρδίζουν το διαδίκτυο με αντιρατσιστικά μηνύματα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γεμίζουν με μαύρες οθόνες. Η παγκόσμια κοινότητα πενθεί. Έπεσε μαύρο ως ένδειξη διαμαρτυρίας μιας τετελεσμένης ρατσιστικής "επίθεσης". Έπεσε μαύρο ως ένδειξη πένθους για έναν άνθρωπο που πέθανε, μάλλον επειδή δεν ήταν λευκός.

Όμως αναρωτιέμαι αν όλες αυτές οι μαύρες οθόνες αναρτήθηκαν από ανθρώπους που έχουν όντως αποβάλει τον ρατσισμό και ό,τι κακό προκαλεί από τη νοοτροπία και τη ζωή τους. Ναι, όλοι εσείς μπορεί να μη σκοτώνατε από ρατσισμό αλλά σκεφτείτε λίγο παραπέρα... 

Κι εδώ κάπου θα χρησιμοποιήσω και όρους που δεν θεωρούνται πολιτικώς ορθοί, όχι με τη ρατσιστική χροιά μα απλά ως λέξεις.

Για σκεφτείτε λοιπόν... Θα κάνατε παρέα με τον ξένο, τον μαύρο, τον κίτρινο, τον αλλόθρησκο; Θα αφήνατε το παιδί σας να κάνει παρέα με ένα παιδάκι με σωματική ή νοητική αναπηρία; Θα εγκρίνατε για την κόρη ή τον γιο σας συντρόφους με πολλά τατουάζ και "περίεργα" πίρσινγκ; Ή μήπως κάποιους μεγαλύτερους ή μικρότερους σε ηλικία; Θα θέλατε για την κόρη σας έναν αποθηκάριο και για τον γιο σας μία καθαρίστρια; Και θα βάζατε στις παρέες σας ανθρώπους που δεν μπόρεσαν ή επέλεξαν να μην κάνουν οικογένεια και να πορευτούν μόνοι τους ενώ εσείς επιλέξατε κάτι άλλο; Ή και το αντίθετο. Μήπως θα μάθετε στα παιδιά σας να μην κοιτάζουν με περιφρόνηση τον "κοντό", τον "χοντρό", τον "άσχημο", τον "φτωχό"; Ή μήπως όχι; Όλοι εσείς θα αγκαλιάζατε πραγματικά το παιδί σας αν σας αποκάλυπτε ότι είναι ομοφυλόφιλο ή μήπως θα το γεμίζατε ενοχές με το πρόσχημα της προστασίας; Και τόσα τόσα ακόμα....

Εμείς που είχαμε ίσως την τύχη να γεννηθούμε στις λεγόμενες "ανεπτυγμένες" κοινωνίες υποτίθεται πώς έχουμε ελευθερία επιλογών την ίδια στιγμή που, ήδη από την κούνια, δεχόμαστε καταιγισμό ρατσιστικών απόψεων και στάσεων. Ρατσισμός δεν είναι μόνο θέσεις, όπως "Οι Τούρκοι είναι κακοί." ή "Οι Αλβανοί είναι κλέφτες.". Ο ρατσισμός μπορεί να έχει σχέση με τη φυλή, τη θρησκεία και το ιστορικό υπόβαθρο αλλά και το φύλο, το μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο, την εμφάνιση, τις σεξουαλικές προτιμήσεις, τις πολιτικές επιλογές, το επάγγελμα μέχρι και την οικογενειακή μας κατάσταση. Και ξαφνικά όλοι γινόμαστε κριτές στις επιλογές και τις ζωές των άλλων ανθρώπων και ταυτόχρονα κρινόμενοι για τις δικές μας επιλογές. Και κάπως έτσι δημιουργούνται δυστυχισμένοι άνθρωποι που όσο πιο πολύ κρίνονται τόσο περισσότερο κρίνουν και δημιουργείται ένας ατελείωτος φαύλος κύκλος. Μία ανακύκλωση ρατσιστικών κοινωνικών προτύπων που μπορεί να είναι τρομακτικά παρόντα στην καθημερινότητα μας ή απλά να υποφώσκουν. Όπως και να 'χει, όμως, είναι πάντα υπαρκτά στη ζωή μας.

Και ξέρεις πού καταλήγουμε τελικά; Να χάνουμε την ουσία. Τι σημασία έχει αν είσαι μαύρος ή άσπρος, αρτιμελής ή όχι, με πτυχία ή χωρίς [...]; Τι σημασία έχει αν έριξες μαύρο για λίγες ώρες στην οθόνη σου; Τι σημασία έχει να το παίζεις ανθρωπιστής και να ανοίγεις έναν οχετό για να υπερασπιστείς τα δικαιώματα των "αδύναμων"; Σημασία έχει κυρίως να είσαι άνθρωπος, να είσαι ευγενής, να νοιάζεσαι, να βοηθάς, να κάνεις τις επιλογές σου και να ζεις τη ζωή σου χωρίς να βλάπτεις ή να προσβάλεις τους γύρω σου, να μην κρίνεις... Και τότε θα είσαι Άνθρωπος. Κι αν δεν εκτιμηθεί κι αν δεν βρεις ανταπόκριση στους πολλούς, εσύ μη σταματήσεις να είσαι Άνθρωπος.  

Έριξαν μαύρο χιλιάδες 

και ούτε οι μισοί απ' αυτούς 

δεν ήταν αρκετά Άνθρωποι, λένε...

Ίσως ούτε κι εγώ ούτε κι εσύ ούτε κανένας.